Αυξημένοι είναι οι πληθυσμοί της μωβ μέδουσας (Pelagia noctiluca), της λεγόμενης τσούχτρας, που παρατηρούνται στις ελληνικές ακτές και το φετινό καλοκαίρι.
Σε παγκόσμιο επίπεδο παρατηρείται μία γενικότερη έξαρση της εμφάνισης σμηνών μεδουσών, η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο τόσο στην κλιματική αλλαγή, όσο και στην υπεραλίευση.
Πρόκειται για ένα είδος το οποίο δεν θεωρείται πως είναι ξενικό και υπάρχει από πάντα στη Μεσόγειο.
Από το 1982 διαπιστώνεται πως στα ελληνικά νερά «η εμφάνισή της με πυκνά σμήνη κάνει κάποιους περιοδικούς κύκλους και κάθε περίπου 12 χρόνια εμφανίζονται για μία περίοδο περίπου δύο ή τριών ετών σε πυκνούς πληθυσμούς και μετά εξαφανίζονται».
«Είναι ένα ωκεάνιο σκυφόζωο και αναπαράγεται στην ανοιχτή θάλασσα σε βάθη έως και 1.000 μέτρων εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις και όχι σε κόλπους όπως οι περισσότερες μέδουσες».
«Είναι από τα πιο σημαντικά είδη μεδουσών στη Μεσόγειο λόγω της ευρείας διάδοσης και της αφθονίας της και κυρίως λόγω της αρνητικής αλληλεπίδρασης με τον άνθρωπο».
Αυτοί οι πληθυσμοί μετακινούνται κυρίως λόγω των ρευμάτων που καταλήγουν στις παραλίες.
Οι υψηλές θερμοκρασίες, λόγω της αύξησης του μεταβολισμού τους επιταχύνουν την αναπαραγωγή των μεδουσών συνολικότερα, επομένως διαπιστώνεται εν τέλει επηρεάζεται έμμεσα από τις υψηλότερες θερμοκρασίες η έξαρση των πληθυσμών τους.
Πώς την αναγνωρίζουμε;
Η μωβ μέδουσα έχει ροζ ιώδες χρώμα και μία ομπρέλα με έξι περίπου εκατοστά διάμετρο, που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 15 εκατοστά.
Διαθέτει οκτώ περιφερειακά νημάτια τα οποία μπορούν να φτάσουν έως και δύο μέτρα και τέσσερα πλοκάμια.
Λόγω του μικρού της μεγέθους και εάν εντοπιστεί σε μεγαλύτερο βάθος, δεν είναι εύκολα αντιληπτή.
«Με τα περιφερειακά νημάτια που μπορούν να φτάσουν έως τα δύο μέτρα, λοιπόν, μπορεί να μας αγγίξει από απόσταση ένα περιφερειακό νημάτιο».
Οταν υπάρχει η υποψία για πιθανή παρουσία τους, να φοράμε γυαλιά κολύμβησης για να μπορούμε να την εντοπίσουμε και να απομακρυνθούμε.
«Αν μας αγγίξει ένα περιφερειακό νημάτιο, το τσίμπημα θα είναι ελαφρύ, αν αγγίξουμε και τα πλοκάμια, αυξάνεται η έκκριση της τοξίνης, λόγω της παρουσίας μεγαλύτερου αριθμού κνιδοκύστεων, τότε το τσίμπημα είναι πιο επώδυνο».
Στην πραγματικότητα, το τσίμπημα είναι αποτέλεσμα της τοξίνης που μένει πάνω στο δέρμα.
Πού εντοπίζονται περισσότερες μωβ μέδουσες;
Το φετινό καλοκαίρι αυξημένοι πληθυσμοί μωβ μεδουσών εντοπίζονται στις Σποράδες, τον Παγασητικό και τον Βόρειο Ευοΐκό.
«Πάνω από τις Σποράδες υπάρχει ένα σημείο βάθους 1.000 μέτρων, οπότε και υπάρχουν οι προϋποθέσεις ανάπτυξης πληθυσμού μωβ μεδουσών.
Γι’ αυτό, λοιπόν εμφανίζεται στις Σποράδες οι οποίες είναι σε στόμιο μεταξύ Μαγνησίας και Εύβοιας και με τα ρεύματα μεταφέρεται είτε στον Παγασητικό είτε στον Ευοϊκό».
Πάντως, δεν υπάρχει μοντέλο πρόβλεψης εμφάνισης των μεδουσών.
Πώς αντιμετωπίζεται το τσίμπημα:
Εάν κάποιος ή κάποια δεν είναι αλλεργικός ή αλλεργική, στην οποία περίπτωση ένα τσίμπημα χρήζει άλλης αντιμετώπισης, σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, το τσίμπημα αντιμετωπίζεται με απλά μέσα.
Για την αντιμετώπιση του τσιμπήματος, σημειώνει πως σε πρώτη φάση χρησιμοποιούμε θαλασσινό νερό και μίας πλαστικής κάρτας για την απομάκρυνση τυχόν υπολειμμάτων.
Παράλληλα, αποτελεσματική είναι η χρήση σόδας.
Mπορούμε να έχουμε μαζί μας πάντα ένα μικρό κουτάκι με σόδα και σε αναλογία 1 προς ένα, να φτιάξουμε ένα μείγμα με σόδα και θαλασσινό νερό, να το αφήσουμε για δύο λεπτά πάνω στην περιοχή του τσιμπήματος.
Με τη χρήση παγοκύστης απλώς μειώνεται η αίσθηση του πόνου.
Aπαγορεύονται:
Το γλυκό νερό.
Το ξύδι.
Ενώ αναποτελεσματική είναι και η χρήση άμμου.
XX